Giriş
Ulaşım sistemi; karayolları, demiryolları, deniz ve havayollarının tümünü kapsar. Deniz ve havayolları için en kritik yapılar deniz ve hava limanlarıdır. Karayolları ve demiryolları için ise köprüler ve viyadükler önde gelir. Ulaşım sistemi insan vücudundaki önem ve fonksiyonları açısından, insan vücudundaki atardamarlara benzetilebilir. Depremi takip eden günlerde deprem bölgesine yardım ulaştırılmasında, yaralıların ve insanların hastanelere veya daha emin bölgelere taşınmasında ulaşım sistemi çok fazla önem kazanır. Dolayısıyla ulaşım sistemindeki herhangi bir aksaklık her türlü yardım ve kurtarma çalışmasını felce uğratır.
Bunun bilincinde olarak ulaşım sistemlerinin, muhtemel bir senaryo depremi altındaki performanslarının, deprem öncesinde belirlenmesi, gerekli görülen iyileştirmelerin deprem öncesinde gerçekleştirilmesi, deprem zararlarını en aza indirmek açısından son derece önemlidir. ABD, California uygulamalarından edinilen tecrübeye göre; bir köprünün yıkılıp yeniden yapılma maliyetinin %10'u kadar bir masrafla, köprünün depremde yıkılmadan ayakta kalmasını sağlamak mümkündür.
Depremlerde köprü hasarına neden olan üç husus vardır: Zemin-temel hasarı, Altyapı hasarı, Birleşim ve mesnet detayları.
Jones D. tarafından hazırlanan rapora göre:
MSK VII şiddetinde basit mesnetli köprülerde ciddi hasar olma ihtimali %3, tamir edilebilir hasar olma ihtimali %5 olarak ifade edilmiştir. Bu ihtimaller mütemadi kirişli veya döşemeli köprülerde sırasıyla %1, %2, ve betonarme veya çelik kemerli köprülerde sırasıyla %1, %2 olarak verilmiştir.
MSK VIII şiddetinde ise, basit mesnetli köprülerde %10 ihtimalle uç mesnetlerde zemin oturması, %5 ihtimalle ciddi hasar ve %10 ihtimalle tamir edilebilir hasar olarak belirlenmiştir. Aynı şekilde sürekli kirişli veya döşemeli köprülerde bu ihtimaliler sırasıyla %5, %2 ve %5, betonarme veya çelik kemerli köprülerde de % 2, %3 ve %6 olarak verilmiştir.
MSK......
>> Makaleninin tamamını görebilmek için üye olmalısınız. |